Bảo trì dự đoán có thể được định nghĩa như sau: Các biện pháp phát hiện sự bắt đầu xuống cấp của máy móc, cho phép loại bỏ hoặc kiểm soát những yếu tố có thể gây hỏng hóc cho thiết bị trước khi bất kỳ sự xuống cấp đáng kể nào của thiết bị có thể xảy ra. Kết quả từ bảo trì dự đoán cho thấy công năng hiện tại và tương lai của thiết bị.
Về cơ bản, bảo trì dự đoán khác bảo trì ngăn ngừa ở chỗ bảo trì dự đoán được tiến hành dựa trên nhu cầu bảo trì thực tế của máy móc hơn là một số lịch trình định sẵn. Trong khi đó bảo trì ngăn ngừa được thiết kế dựa trên thời gian. Các hoạt động như thay dầu được tiến hành theo lịch hoặc theo thời gian hoạt động của thiết bị.
Ví dụ như hầu hết mọi người thay dầu ô tô sau khi đi được từ 4828 đến 8046.7 km (3000 đến 5000 dặm). Hoạt động thay dầu được tiến hành dựa trên thời gian hoạt động của xe mà không cần quan tâm đến điều kiện thực tế và hiệu suất hoạt động của dầu, tương tự như hoạt động bảo trì ngăn ngừa. Mặt khác, nếu người điều khiển xe bỏ qua thời gian chạy xe và phân tích dầu theo đinh kỳ để xác định tình trạng thực tế và các đặc tính bôi trơn của dầu, họ có thể thay dầu sau khi xe đã chạy được 16000km (10.000 dặm).
Đây là sự khác biệt cơ bản giữa hai hình thức bảo trì dự đoán và bảo trì ngăn ngừa, theo đó bảo trì dự đoán được áp dụng để xác định nhiệm vụ bảo trì cần thiết dựa trên tình trạng của vật liệu/thiết bị được quy ra số liệu cụ thể.
Bảo trì dự đoán có rất nhiều lợi thế. Một chương trình bảo trì dự đoán tốt sẽ loại bỏ tất cả những lỗi hư hỏng nghiêm trọng của thiết bị. Chúng ta có thể lên lịch trình bảo trì để giảm thiểu hoặc loại bỏ đi chi phí bảo trì ngoài giờ. Chúng ta cũng có thể giảm thiểu thiết bị tồn kho và đặt hàng thiết bị theo yêu cầu từ sớm nhằm đáp ứng nhu cầu bảo trì. Ngoài ra còn có thể tối ưu hóa hoạt động của thiết bị, tiết kiệm chi phí năng lượng và tăng độ an toàn cho cơ sở bảo trì. Các nghiên cứu trước đây đã ước tính rằng một chương trình bảo trì dự đoán được thực hiện đúng quy cách có thể tiết kiệm từ 8% đến 12% chi phí chỉ riêng so với chương trình bảo trì phòng ngừa. Tùy theo mức độ phụ thuộc vào bảo trì phản ứng và tình trạng vật liệu của cơ sơ bảo trì, có thể dễ dàng tiết kiệm trên 30% đến 40% chi phí. Trên thực tế, các cuộc điều tra độc lập cho thấy các kết quả sau nếu áp dụng hiệu quả một chương trình bảo trì dự đoán:
- Lợi tức đầu tư: tăng 10 lần
- Giảm chi phí bảo trì: từ 25% đến 30%
- Giảm thiểu sự cố: từ 70% đến 75%
- Giảm thời gian chết của thiết bị: từ 35% đến 45%
- Tăng năng suất: từ 20% đến 25%.
Về nhược điểm, việc bảo trì dự đoán không phải là không tốn kém. Phần lớn các thiết bị đòi hỏi chi phí rất lớn. Việc đào tạo nhân viên để họ có thể áp dụng hiệu quả các công nghệ bảo trì dự đoán đòi hỏi nguồn kinh phí đáng kể. Việc xây dựng chương trình bảo trì dự đoán đòi hỏi sự hiểu biết về phương pháp bảo trì này và sự cam kết với chương trình của cả tổ chức và đơn vị quản lý.
Theo O&M Best Practices Guide